Zmiany klimatyczne w pierwszej kolejności dotkną najbiedniejszych mieszkańców Afryki, Azji Południowej oraz Południowo-Wschodniej. Zagrożone są miliony osób – ostrzega Bank Światowy w swoim raporcie. Problemów z żywnością możemy oczekiwać już w najbliższych dwóch dziesięcioleciach.

Banku Światowy w raporcie "Turn down the heat: climate extremes, regional impacts and the case for resilience" przyjrzał się możliwym skutkom wzrostu średniej globalnej temperatury o 2°C i 4°C, którym prawdopodobnie będziemy musieli stawić czoło. "Naukowcy mówią nam, że jeśli świat ogrzeje się o 2°C – co może nastąpić w 20–30 lat – zmagać się będziemy z ogromnymi niedoborami żywności, niespotykanymi dotychczas falami upałów i intensywniejszymi cyklonami", mówi prezes Banku Światowego Jim Yong Kim. "W najbliższej przyszłości zmiany klimatu, które już zachodzą, mogą wpłynąć na slumsy bardziej oraz zagrozić życiu tych jednostek i rodzin, które w bardzo niewielkim stopniu przyczyniają się do zmian klimatu".

Ludzie na całym świecie już dziś, gdy temperatura podniosła się jedynie o 0,8°C w porównaniu z epoką przedindustrialną, odczuwają skutki zmian klimatu. Wielu z nas doświadczy poważniejszych skutków wzrostu temperatury o 2°C za 20–30 lat. Wzrost o 4°C jest prawdopodobny do końca tego stulecia, o ile międzynarodowe działania nie zostaną podjęte. Dokument Banku Światowego prezentuje wyniki analizy stworzonej przez Instytut Badań nad Skutkami Klimatem w Poczdamie oraz Climate Analytics na podstawie komputerowych symulacji. Omawia podatność trzech wybranych regionów na zmiany klimatu i przedstawia, jak – stopień po stopniu – będzie tam przebiegał wzrost temperatury oraz jakich szkód tym spowodowanych można się spodziewać w produkcji rolnej, w zasobach wody i w nadmorskich miastach.

Wysychająca Afryka Subsaharyjska

Afryce zagrażają przede wszystkim susze, które wpływać będą na wielkość upraw. W niebezpieczeństwie jest rolnictwo, a tym samym życie wielu ludzi. Nadrzędnym wyzwaniem dla Afryki Subsaharyjskiej będzie zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, zagrożonego zmianami opadów deszczu – z jednej strony suszami, a z drugiej nagłymi powodziami. Ocieplenie o 1,5–2ºC, susze i wyjaławianie gleb przyczyni się do spadku zbiorów kukurydzy, prosa i sorgo o 40–80% w latach 2030–2040.

W świecie cieplejszym o 4ºC, około roku 2080, roczne opady w Afryce Południowej mogą się zmniejszyć nawet o 30%. We wschodniej Afryce natomiast, według wielu analiz, deszczu będzie więcej. Zmiany w ekosystemach na terenach pasterskich, takie jak przekształcanie się sawanny trawiastej w lasy oraz wzrost dwutlenku węgla, może zmniejszyć ilość pożywienia o tyle, że niemożliwy już będzie wypas bydła.

Nadmiar wody w Azji Południowo-Wschodniej

W Azji Południowo-Wschodniej podnosił się będzie poziom morza, wybrzeża ulegać będą dewastacji, a rafa koralowa – degradacji.

Podniesienie się poziomu morza o 30 cm, co jest możliwe do osiągnięcia w 2040 roku, jeśli biznes będzie kontynuował swój rozwój tak jak dotychczas, spowoduje masowe powodzie w nadmorskich miastach. To właśnie one będą szczególnie narażone na zmiany klimatu. Nisko położone grunty orne zostaną zatopione. Doprowadzi to do korozji gleby i zniszczenia upraw. Szczególnie narażona na wzrost poziomu morza jest delta Mekongu w Wietnamie, światowy producent ryżu. Tylko 30 cm wody więcej może spowodować utratę 11% plonów.

Przed połową tego stulecia można spodziewać się również bardziej intensywnych sztormów. Dokument opisuje też proces utraty raf koralowych – siedlisk wielu gatunków ryb, ochrony przed sztormami i źródła dochodów dzięki turystom. Przyczyną degradacji tego ekosystemu będzie rosnące zakwaszenie oceanów. Wyższa temperatura wód oraz niszczenie siedlisk mogą także doprowadzić do spadku połowów oceanicznych na Filipinach o 50%, stwierdzono w raporcie.

Powodzie i susze w Azji Południowej

Mieszkańcy Azji Południowej również będą doświadczać problemów z wodą, ale tu niektóre obszary będą zalewane, a inne będą cierpieć z powodu jej niedoboru. Prawdopodobnie będzie to miało wpływ na dostawy energii, ostrzegają naukowcy.

Niepewność dotycząca sezonu monsunowego i niezwyczajne fale upałów wpłyną na uprawy. Ubytek pokrywy śnieżnej w Himalajach, a jednocześnie mniejsze ilości wody spływające do Indusu, Gangesu i Brahmaputry wpłyną na życie setek milionów ludzi, którym będzie brakować wody, jedzenia i energii.

Bangladeskie i indyjskie miasta, w tym Kalkuta i Bombaj, częściej doświadczać będą powodzi i bardziej intensywnych cyklonów. Towarzyszyć temu będzie podnoszenie się poziomu morza i rosnące temperatury.

 

Najbardziej wrażliwe na negatywne skutki zmian klimatu są biedne kraje. Wraz z rozwojem nadmorskich miast Afryki i Azji ich najbiedniejsi mieszkańcy będą wypychani na granice metropolii i osiedli – na brzegi rzek, na nisko położone tereny bez kanalizacji i usług publicznych. Pozbawieni będą ochrony przed sztormami, podnoszeniem się poziomu morza i powodziami. Najubożsi są najbardziej narażeni na zmiany klimatu oraz ich skutki w postaci niedoborów żywności i wody, a jednocześnie najmniej zdolni do adaptacji do nich – stwierdza raport. Ekstremalne zjawiska pogodowe spowodowane zmianami klimatu sprawią ponadto, że w niebezpieczeństwie znajdą się nie tylko ich domostwa, lecz także ich życie.

"Nie wierzę, że biedni są skazani na przyszłość, która została przedstawiona w raporcie", powiedział Kim. "Jesteśmy zdeterminowani do pracy z rządami krajów, aby znaleźć rozwiązania". Bez przejrzystych strategii łagodzenia zmian klimatu i wysiłków w ich realizacji świat zmierza do wzrostu średniej globalnej temperatury o 4°C pod koniec tego stulecia, w porównaniu do czasów przed rewolucją przemysłową. Ucierpią najmniej winni.

Raport Banku Światowego znaleźć można na stronie www.worldbank.org.

 

UD, ChronmyKlimat.pl

fot. www.sxc.hu