Opinie
Szybki start sprawiedliwej transformacji (21797)
2021-04-15Kontynuujemy przedstawianie kandydatów do nagród www.cashwards.eu. Dziś pozytywne przykłady w zakresie sprawiedliwej transformacji, w tym jeden przykład z Polski. Głosujcie!
Drogi rowerowe dla milionów Włochów
Włoski projekt planu odbudowy przewiduje tysiące kilometrów nowych ścieżek rowerowych, które znacznie poprawią jakość życia w miastach.
Włoski plan naprawy ma przeznaczyć więcej środków na budowę, poprawę i utrzymanie sieci rowerowych na poziomie miejskim, metropolitalnym, regionalnym i krajowym. Rozwiązanie ma mieć zarówno zakres turystyczny, jak i rekreacyjny, ułatwiać codzienne podróże i intermodalność oraz zapewnić bezpieczniejsze i zdrowsze miasta, poprawiając w ten sposób dobrobyt obywateli. Jest to szczególnie ważny krok, ponieważ coraz więcej Włochów zaczyna używać rowerów jako środka codziennego transportu. Według Eco-Counter, podczas pandemii korzystanie z rowerów wzrosło we Włoszech o 27,5%, podczas gdy inne szacunki sugerują, że przy odpowiedniej infrastrukturze liczba obywateli korzystających z rowerów jako głównego narzędzia mobilności może wzrosnąć z 2 milionów do 6 milionów. Z zadowoleniem przyjmuje się zatem, że projekt propozycji włoskiego planu odbudowy przewiduje środki na budowę 1000 km miejskich i metropolitalnych ścieżek rowerowych oraz budowę 1 626 km turystycznych ścieżek rowerowych. To środek dowodzi, że środki na odbudowę mogą przyczynić się do zrównoważonych i przyszłościowych rozwiązań w zakresie mobilności. Jednocześnie Włochy powinny coraz bardziej naciskać na lepszą integrację zrównoważonej mobilności, obejmując jeszcze więcej - 5 000 km miejskich i 10 000 km turystycznych tras rowerowych.
Estoński region odchodzi od ropy z łupków
W estońskim regionie Ida-Virumaa dobrze zaprojektowany plan sprawiedliwej transformacji wycofa olej łupkowy i zastąpi go bardziej ekologicznymi i wydajniejszymi rozwiązaniami grzewczymi.
Produkcja ciepła w estońskim regionie Ida-Virumaa przez dziesięciolecia była uzależniona od ropy łupkowej. Dziś region ostatecznie zdecydował się zamknąć swoje kopalnie i rozpocząć sprawiedliwą transformację w kierunku bardziej ekologicznych i wydajniejszych rozwiązań grzewczych. Przejście w kierunku bardziej ekologicznego ciepłownictwa nie będzie jednak odbywać się przy zastosowaniu szybkich gotowych rozwiązań. Projekt terytorialnego planu sprawiedliwej transformacji regionu Ida-Virumaa opiera się raczej na lokalnych potrzebach, badaniach innowacyjnych rozwiązań oraz ocenie ich skutków i potencjalnych zagrożeń w różnych kontekstach. To oparte na potrzebach podejście uwzględnia istniejącą infrastrukturę ciepłowniczą, a jednocześnie przewiduje zróżnicowany zestaw innowacyjnych ekologicznych rozwiązań, które można wdrożyć indywidualnie w zależności od praktycznych potrzeb; może to obejmować ciepło odpadowe, kotły elektryczne, pompy ciepła, energię geotermalną i wydajną kogenerację połączoną z magazynowaniem ciepła. Środek ten, wspierany kwotą 20 mln euro pochodzącą z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, jest również wynikiem skoordynowanych wysiłków, ponieważ opiera się na Zielonym Ładzie, propozycji politycznej współtworzonej na szczeblu regionalnym, która sugeruje, że innowacje oparte na odnawialnych źródłach energii i zwiększona efektywność energetyczna budynków jest kluczem do szybkiego i opłacalnego odejścia estońskiego sektora ciepłowniczego od oleju łupkowego. Estońskie Ministerstwo Gospodarki i Komunikacji aktywnie wspiera takie podejście, starając się konkretnie analizować różne rozwiązania i motywować producentów ciepła do inwestowania w nie. To kolejny przykład tego, jak środki pieniężne z UE mogą przyczynić się do sprawiedliwej transformacji, pod warunkiem podjęcia odważnych działań politycznych, rozkwitu współpracy między zainteresowanymi stronami i uwzględnienia lokalnych potrzeb.
Wschodnia Wielkopolska wygasi swoje elektrownie węglowe
Region Wielkopolski Wschodniej wytyczył ambitny plan pozbycia się węgla do 2030 roku i zapewnienia zdrowej i zrównoważonej przyszłości swoim mieszkańcom. O to właśnie chodzi w Sprawiedliwej Transformacji.
Dziś w Wielkopolsce Wschodniej w sektorze węglowym zatrudnionych jest około 4000 osób, zarówno w kopalniach węgla brunatnego, jak i elektrowniach węglowych. Wkrótce to się zmieni. W październiku 2020 r. Parlamentarny Zespół ds. Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej i Wielkopolska Grupa Parlamentarna przedstawiły ambitną strategię całkowitego wycofania węgla do 2030 r. W procesie uczynienia Wielkopolski Wschodniej prowincją neutralną dla klimatu do 2040 r. Droga do neutralności klimatycznej będzie dotowana zarówno ze środków krajowych, jak i unijnych, w tym z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Właśnie po to został stworzony fundusz: aby wspierać transformację społeczno-gospodarczą w regionach opierających się na paliwach kopalnych i wysokoemisyjnych gałęziach przemysłu oraz zapewnić zaangażowanie społeczności i czerpanie korzyści z tego procesu. Przejście będzie wymagało ostrożności; tworzenie nowych miejsc pracy w regionie i budowanie nowej społeczno-gospodarczej tożsamości regionalnej będzie miało kluczowe znaczenie dla jego sukcesu. Oficjalny Plan Sprawiedliwej Transformacji Terytorialnej nie został jeszcze opublikowany, ale „strategia koncepcyjna” opracowana przez Agencję Rozwoju Regionalnego w Koninie z udziałem samorządowców, organizacji pozarządowych, związków zawodowych i przedsiębiorców ma już jasno sprecyzowane cele:
- budowanie gospodarki bezemisyjnej poprzez inwestowanie w czystą energię i efektywność energetyczną we wszystkich sektorach, a także w gospodarkę o obiegu zamkniętym, gospodarkę wodną, konkurencyjność cyfrową, edukację i badania;
- stworzenie bezpieczniejszego i bardziej ekologicznego środowiska poprzez inwestycje w adaptację do zmian klimatu, infrastrukturę transportu publicznego i rekultywację środowiska naturalnego oraz przez zwalczanie nierównowagi hydrologicznej, która jest bardzo poważną spuścizną dziesięcioleci górnictwa;
- promowanie aktywnego społeczeństwa poprzez zacieśnianie współpracy ze społecznościami, rewitalizację obszarów miejskich i wiejskich, wspieranie osób zmarginalizowanych i promowanie zdrowego stylu życia
- wytyczenie drogi do zerowej emisji do 2040 r.
Będzie to trudne, ponieważ instytucje regionalne muszą przejść od starych nawyków myślenia o rozwoju regionalnym i jego czynnikach napędzających (takich jak budowa dróg) do prawdziwie zrównoważonego rozwoju. Ale przykład Wielkopolski Wschodniej świadczy o tym, że region węglowy może zaplanować wycofanie się z kopalnej przeszłości.
Odbudowa tworzy miejsce na ekologiczną transformację hiszpańskich wsi
Dobrze finansowany plan wsparcia na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich może odegrać decydującą rolę w zapewnieniu prawdziwie sprawiedliwej i ekologicznej transformacji na obszarach wiejskich w Hiszpanii.
Na hiszpańskich obszarach wiejskich brakuje możliwości i usług publicznych - tworzy to rosnącą lukę społeczną i gospodarczą w Hiszpanii. Bez odpowiednich inwestycji i starannego planowania obszary wiejskie mogą zostać wykluczone z ekologicznej i sprawiedliwej transformacji. W tym względzie to mile widziany krok, że Komisja ds. Wyzwań Demograficznych określiła łącznie 130 środków przeznaczonych dla obszarów wiejskich, które zmobilizują ponad 10% hiszpańskiego planu naprawy. Niektóre z najważniejszych działań powinny gwarantować sprawiedliwą i integracyjną transformację ekologiczną. Wśród nich jest promowanie bardziej zrównoważonych, innowacyjnych i odpornych społeczności poprzez transformację energetyczną, w tym środki na rzecz poprawy efektywności energetycznej i projektów wytwarzania energii odnawialnej; oraz promowanie biogospodarki i ochrony różnorodności biologicznej w celu przyczynienia się do lepszej jakości życia ludności, w tym środki na rzecz ochrony i odbudowy ekosystemów. Ten pakiet działań jest wynikiem szerokiego uczestnictwa i współpracy wszystkich podmiotów społecznych z obszarów wiejskich, w tym rad miejskich, gmin i organizacji społecznych. Niezwykłe są dwa główne kryteria decyzyjne: perspektywa płci i wsparcie dla młodszych pokoleń, które są bardzo dotknięte brakiem możliwości i usług publicznych. Tendencja do starzenia się i maskulinizacja obszarów wiejskich wymaga polityki integracji młodych ludzi i kobiet na rynku pracy. Gminy liczące mniej niż 5000 mieszkańców skupiają 5,7 miliona ludzi, a służenie tej ludności jest kwestią sprawiedliwości terytorialnej i pokoleniowej. W ten sposób hiszpańska odbudowa niesie nowe możliwości dla obszarów wiejskich i jego mieszkańców, aby naprawdę skorzystać na sprawiedliwej i ekologicznej transformacji.
Wybierz sam na www.cashawards.eu
Materiał został przygotowany w ramach projektu „LIFE_UNIFY - łącząc Unię Europejską na rzecz działań klimatycznych” dofinansowanego ze środków instrumentu finansowego LIFE Komisji Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl