Zeroenergetyczne domy zbudowane w 2010 r. w południowej Anglii w ciągu roku generują taką ilość energii, która w zupełności wystarcza na zaspokojenie potrzeb mieszkańców. Jej nadmiar sprzedawany jest do ogólnokrajowej sieci.

Rodzaj inwestycji: Zeroenergetyczne osiedle domów mieszkalnych.

Inwestor: Scottish and Southern Energy (SSE).

Projektant i wykonawca: Projekt osiedla powstał w pracowni PRP Architects, a generalnymi wykonawcami były firmy Bramall Construction i AECOM.

Lokalizacja: Osiedle znajduje się w mieście Slough, położonym na terenie hrabstwa Berkshire w południowej Anglii.

Opis inwestycji: Głównym założeniem projektu była budowa zeroenergetycznych domów, które w ciągu roku generują ilość energii wystarczającą na zaspokojenie potrzeb swoich mieszkańców. Monitoring, prowadzony przez dwa lata od zakończenia budowy, miał na celu zbadanie poziomu produkcji i zużycia energii oraz sposobu jej wykorzystywania przez mieszkańców osiedla.

Prace budowlane rozpoczęto w grudniu 2009 r., zaś domy oddano do użytku niecały rok później (we wrześniu 2010 r.). Inwestycja składa się z 10 domów o różnej powierzchni (od ok. 45 do 94 m²) i funkcjonalności (mieszkania, domki szeregowe oraz domy jednorodzinne). Na terenie osiedla znajdują się dwa jednopoziomowe mieszkania (salon połączony z kuchnią i jadalnią, osobna sypialnia), trzy dwupoziomowe domki posiadające dwie oddzielne sypialnie oraz pięć dwupoziomowych domów posiadających trzy osobne sypialnie (z czego trzy domy w zabudowie szeregowej, a dwa pozostałe funkcjonujące jako osobne domy jednorodzinne). Mieszkania i domy znajdujące się na terenie osiedla są wynajmowane pracownikom Scottish and Southern Energy (SSE) i ich rodzinom, miejscowym pracownikom (we współpracy z urzędem miasta) oraz mieszkańcom, którzy zgodzili się wziąć udział w prowadzonych przez SSE badaniach monitorujących efekty projektu.

Typy domów zaprojektowanych na terenie osiedla (źródło: Scottish and Southern Energy)

Zastosowane rozwiązania energooszczędne i technologie OZE: Jednym z podstawowych zagadnień analizowanych na etapie przygotowywania projektu osiedla było odpowiednie usytuowanie budynków. Budynek skierowany na południe czerpie więcej energii ze słońca – jest to optymalne ustawienie, jeśli chodzi o produkcję energii elektrycznej i ciepła. Jednak ze względu na uwarunkowania miejskiej architektury nie zawsze możliwe jest zaprojektowanie domu skierowanego dokładnie na południe. W przypadku osiedla „Greenwatt Way" fasady większości domów skierowane są w kierunku wschodnim i zachodnim, co stanowiło znaczące wyzwanie, zarówno jeśli chodzi o projekt wykorzystania energii słonecznej w budynku, jak i ustawienie jak największej powierzchni dachu w kierunku południowym. W projekcie zastosowano różne sposoby konstrukcji domów (w celu lepszego zbadania wpływu stosowania odmiennych technik budowlanych stosowanych na terenie Wielkiej Brytanii). Cztery domy wybudowano z zastosowaniem lekkiej konstrukcji drewnianej, podczas gdy pozostałe opierają się na bardziej tradycyjnej technice murowanej. Wszystkie zaś charakteryzuje wysoki standard wykonania i zwiększona izolacja cieplna (współczynnik utraty ciepła w każdym przypadku wynosi poniżej 0,8 W/m²K). Budynki zostały wyposażone w szczelne, potrójnie szklone okna.

Domy w zabudowie szeregowej (źródło: Scottish and Southern Energy)

Domy czerpią energię elektryczną z paneli fotowoltaicznych, które pokrywają całą powierzchnię dachu, a ogrzewanie i ciepła woda użytkowa pochodzą z innowacyjnego systemu centralnego ogrzewania o niskiej temperaturze i znikomych stratach ciepła. System centralnego ogrzewania czerpie energię z czterech odnawialnych źródeł: gruntowych pomp ciepła, powietrznych pomp ciepła, technologii solarnej (kolektorów słonecznych) oraz kotłów na biomasę. Pokrycie dachów budynków panelami fotowoltaicznymi (o łącznej mocy 63 kWp¹) zapewnia wystarczającą ilość energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, aby uzyskać zerową wartość emisji CO₂ netto w każdym z domów, bez względu na sposób jego ogrzewania. Nadmiar energii elektrycznej jest sprzedawany do sieci ogólnokrajowej. W budynkach zastosowano system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Utrzymanie komfortowej temperatury w pomieszczeniach zapewnia ponadto umieszczony w północnej części dachu system naturalnej wentylacji, który latem „wyciąga" ciepłe powietrze z domu, a dodatkowo umożliwia doświetlenie pomieszczeń naturalnym światłem dziennym.

Domy i mieszkania zostały ponadto wyposażone w energooszczędne urządzenia i inteligentne liczniki, które pozwalają mieszkańcom monitorować i ograniczać zużycie energii. W większości domów zastosowano także system odzysku tzw. szarej wody, umożliwiający powtórne wykorzystanie (np. do spłukiwania toalet) wody zużywanej w czasie domowych procesów, takich jak mycie naczyń, kąpiel czy pranie. W projekcie osiedla zaplanowano także scentralizowany system odzyskiwania wody deszczowej, który zbiera tzw. deszczówkę, która następnie może być wykorzystywana do spłukiwania toalet, podlewania kwiatów lub mycia samochodów. Na terenie osiedla przewidziano także stację do ładowania samochodów elektrycznych.

Zastosowane rozwiązania sprawiają, że domy zlokalizowane na osiedlu mają znacznie ograniczone zapotrzebowanie na energię do ogrzewania (ok. 44 kWh/m²/rok).

Koszty wykonania, koszty eksploatacji oraz przewidywany okres zwrotu inwestycji: Całkowity budżet inwestycji wyniósł 3,65 mln funtów, łącznie z projektem. Może się wydawać, że to dużo jak na 10 domów/mieszkań, ale jak tłumaczy inwestor, dodatkowe poniesione koszty były spowodowane m.in. testowaniem różnorakich metod budowlanych i technologii stosowanych wewnątrz domów, testowaniem kilku różnych źródeł ciepła, pracami badawczymi (prowadzonymi zarówno na etapie przygotowywania projektu, wykonania instalacji i monitoringu rezultatów), dodatkowym wyposażeniem umożliwiającym ciągłą obserwację sprawności i komfortu użytkowania. Z uwagi na badawczy charakter projektu, inwestor nie określał także przewidywanego okresu zwrotu inwestycji – jak sam wyjaśnia, w tym przypadku to przetestowanie różnych technologii, a nie zwrot poniesionych nakładów, było najważniejsze.

Zeroenergetyczne osiedle oferuje jednak wiele korzyści dla mieszkańców, takich jak: niższe rachunki na energię i wodę, możliwość dodatkowego zysku ze sprzedaży nadmiaru energii do sieci, wyposażenie mieszkań/domów w energooszczędne urządzenia, prywatne patia i wspólny ogród (dostępny tylko dla mieszkańców osiedla), drzewa owocowe i grządki przygotowane pod uprawę warzyw, pomieszczenie do przechowywania rowerów, możliwość korzystania ze wspólnego samochodu elektrycznego i dostęp do punktu ładowania zainstalowanego przy parkingu.

Wyniki analiz przeprowadzonych po pierwszym roku użytkowania osiedla pokazały, że w porównaniu do początkowo zakładanych parametrów domy zużywają jeszcze mniej energii elektrycznej i ciepłej wody, jednak znacznie więcej ciepła do ogrzewania pomieszczeń. Roczne opłaty za energię były jednak zbliżone do prognozowanych (ok. 500 funtów w przypadku domów posiadających trzy osobne sypialnie). W porównaniu do tradycyjnych brytyjskich domów opłaty za utrzymanie domów na osiedlu „Greenwatt Way” są ponad dwukrotnie niższe. Panele fotowoltaiczne generują ok. 51 MWh energii elektrycznej rocznie, z czego domy zlokalizowane na osiedlu zużywają rocznie 26 MWh.

ChronmyKlimat.pl
Energooszczędne 4 kąty