Opinie
Historyczna decyzja: rząd Szwecji postanawia dokonać przeglądu sprawy dotyczącej rozbudowy rafinerii ropy naftowej (20934)
2019-08-29Jeśli mamy ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5 stopnia Celsjusza, wszystkie emisje gazów cieplarnianych muszą zostać drastycznie zmniejszone. Niemniej jednak Preem, największa firma paliwowa w Szwecji, uzyskała pozwolenie na rozbudowę rafinerii ropy naftowej w Lysekil, Preemraff. Dzisiaj rząd ogłosił historyczną decyzję, że dokona przeglądu rozbudowy rafinerii ropy naftowej.
Po raz pierwszy tego rodzaju projekt jest poddawany przeglądowi ze względów klimatycznych w Szwecji. Szwedzkie Towarzystwo Ochrony Przyrody z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rząd korzysta obecnie z dostępnych narzędzi w przepisach dotyczących ochrony środowiska, aby skierować nasze społeczeństwo w kierunku długoterminowego zrównoważonego rozwoju.
Decyzję o udzieleniu zezwolenia na rozbudowę Preemraffa podjął Sąd Landu i Środowiska w listopadzie 2018 r. Jeśli plan ten stanie się rzeczywistością, emisje z Preemraffu wzrosną dwukrotnie więcej i wzrosną z 1,7 miliona ton dwutlenku węgla do 3,4 miliona ton na rok. Preemraff stałby się wówczas największym emitentem dwutlenku węgla w kraju. Utrudniłoby to Szwecji osiągnięcie celów klimatycznych uregulowanych w szwedzkiej ustawie klimatycznej.
Szwedzkie Towarzystwo Ochrony Przyrody, wraz z innymi organizacjami i ponad 100 obywatelami, wniosło apelację do Sądu Apelacyjnego ds. Ziemi i Środowiska przeciwko pozwoleniu Preem na rozbudowę rafinerii. 17 czerwca 2019 r. Sąd zezwolił na apelację. W ten sposób rząd szwedzki otworzył możliwość odpowiedzi na bardziej fundamentalne pytanie, czy Preem w ogóle może otrzymać pozwolenie na rozbudowę rafinerii i zwiększenie emisji dwutlenku węgla. Dzisiaj rząd ogłosił, że przejmie przegląd, dzięki czemu emisje z Preemraff będą sprawą rządową.
- Cieszymy się, że rząd bierze na siebie odpowiedzialność i mamy nadzieję, że oznacza to, że ekspansja Premraff i ogromny wzrost emisji, do którego to doprowadziłoby, nie nastąpi. Johanna Sandahl, przewodnicząca Szwedzkiego Towarzystwa Ochrony Przyrody, potrzebuje wysiłków zarówno społeczeństwa, jak i przemysłu.
Rząd przeprowadzi przegląd zgodnie ze szwedzkim prawem ochrony środowiska dotyczącym zastosowania Preem, na podstawie tych samych przepisów, co sąd. Rząd lepiej nadaje się do dokonania kompleksowej oceny w oparciu o długoterminowe cele określone w szwedzkiej ustawie klimatycznej - której podlega rząd.
- Rząd jest bardziej odpowiedni niż sąd, aby udzielić odpowiedzi na pytanie, które działania powinny być dozwolone, aby Szwecja mogła osiągnąć swój cel klimatyczny dotyczący zerowej emisji netto w 2045 r. Byłoby wielkim rozczarowaniem, gdyby rząd, który podlega szwedzka ustawa klimatyczna i porozumienie paryskie pozwoliłyby na podwojenie emisji z działalności produkującej paliwa kopalne, mówi Johanna Sandahl.
Możliwość przeglądu przez rząd, czy firmy o znaczącym wpływie na środowisko powinny być dozwolone, istniała od lat 60. XX wieku, ale nie była często wykorzystywana w ostatnich dziesięcioleciach. Szwedzka Rada ds. Polityki Klimatycznej, która pomaga rządowi w ocenie zgodności ogólnych ram polityki z celami klimatycznymi, ogłosiła na początku tego roku, że uważa, że rząd powinien dokonać przeglądu głównych źródeł emisji. Szwedzkie Towarzystwo Ochrony Przyrody z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rząd korzysta obecnie z dostępnych narzędzi w przepisach dotyczących ochrony środowiska, aby skierować nasze społeczeństwo w kierunku długoterminowego zrównoważonego rozwoju.
Jak przebiega ten proces i rola rządu w przypadku pozwolenia dla rafinerii Preemraff
1. Formalnie rząd ma teraz zbadać, czy przedsięwzięcie jest zgodne ze szwedzkim prawem ochrony środowiska, czy też nie („rozważenie dopuszczalności”). Zanim rząd rozpocznie kontrolę, sąd musi zakończyć przegląd sprawy - ale nie może podjąć ostatecznej decyzji, czy projekt jest dopuszczalny, czy nie.
2. Szwedzkie Towarzystwo Ochrony Przyrody i inni, którzy odwołali się od zezwolenia, mogą przedstawiać Trybunałowi pisemne argumenty. Preem może robić to samo.
3. Następnie Trybunał może zdecydować o rozprawie głównej.
4. Zamiast ogłaszać wyrok, sąd przekaże rządowi oświadczenie. Oświadczenie jest streszczeniem tego, co pojawiło się podczas postępowania, oraz opinią sądu na temat tego, w jaki sposób rząd powinien podjąć decyzję w tej sprawie. Rząd nie jest związany ostateczną opinią sądu w tej sprawie.
5a. W przypadku decyzji rządu, że ekspansja Preem nie może być dozwolona, sprawa zostanie formalnie zamknięta przez sąd.
5b. W przypadku decyzji rządu, że rozszerzenie może być dozwolone, kontrola w sądzie jest kontynuowana, gdzie zostaną określone wszystkie szczegóły zezwolenia.
Fakty:
Cele klimatyczne Szwecji, skrócone z oficjalnej strony rządowej.
W dniu 14 marca 2017 r. Rząd przedstawił projekt ustawy w sprawie ram polityki klimatycznej, oparty na propozycjach ponadpartyjnej komisji ds. Celów środowiskowych. Riksdag przyjął ustawę klimatyczną i nowe cele klimatyczne 15 czerwca. Ramy polityki klimatycznej składają się z trzech filarów: ustawy klimatycznej, celów klimatycznych i rady ds. Polityki klimatycznej.
Ustawa klimatyczna: Ustawa klimatyczna stanowi, że polityka rządu w dziedzinie klimatu musi opierać się na celach klimatycznych i określa sposób prowadzenia prac.
Cele klimatyczne: do 2045 r. Szwecja będzie miała zerową emisję netto gazów cieplarnianych do atmosfery, a następnie powinna osiągnąć emisje ujemne.
Rada ds. Polityki klimatycznej: Rada ds. Polityki klimatycznej ma za zadanie wspierać rząd, zapewniając niezależną ocenę zgodności ogólnej polityki przedstawionej przez rząd z celami klimatycznymi. Rada oceni, czy kierunek różnych istotnych obszarów polityki zwiększy, czy zmniejszy prawdopodobieństwo osiągnięcia celów klimatycznych.
Redakcja ChronmyKlimat.pl
ChronmyKlimat.pl – portal na temat zmian klimatu dla społeczeństwa i biznesu. © Copyright Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
Redakcja: ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00-743 Warszawa, tel. +48 +22 8510402, -03, -04, fax +48 +22 8510400, portal@chronmyklimat.pl