Coraz więcej gmin inwestuje w odnawialne źródła energii. Powodów jest wiele: poszukiwania alternatywnego zaopatrzenia w energię w związku z coraz wyższymi cenami energii, troska o bezpieczeństwo energetyczne gminy oraz możliwość uzyskania dofinansowania ze strony  Unii Europejskiej. 

Gmina Jabłonna położona jest w centralnej części województwa lubelskiego, niedaleko Lublina (miejscowość Jabłonna oddalona jest około 18 km od Lublina). Urząd Gminy dba o  propagowanie działań związanych z: energetyką odnawialną, rewitalizacją miejscowości gminnych oraz działaniami kulturalno- turystycznymi. 

Potencjał  słonecznej energii  w województwie lubelskim

Pogoda w Polsce sprzyja szybko rozwijającemu się rynkowi energii fotowoltaicznej.  Nasłonecznienie naszego kraju podobne jest do tego w Niemczech, gdzie zainstalowane systemy fotowoltaiczne produkują  ponad 33 GW prądu.

Najwięcej słonecznych dni występuje w miesiącach wiosenno-letnich (kwiecień – wrzesień), w tym czasie trafia do Polski 80% promieniowania rocznego. Średnia moc promieniowania słonecznego  na 1m² powierzchni wynosi około 1000W/m². W Polsce rocznie usłonecznienie wynosi od 1390 do 1900 godzin. Najwyższe nasłonecznienie w naszym kraju znajduje się w południowej części województwa lubelskiego i wynosi ok. 1050 kWh/m²/rok. W centralnej Polsce nasłonecznienie waha się od 1022 – 1048 kWh/m²/rok. Na pozostałym terenie kraju wynosi ono nieco poniżej 1000 kWh/m² rocznie.

Energetyka słoneczna w Jabłonnej

W 2015 roku Gmina Jabłonna zrealizowała projekt pt. „Kolektory słoneczne jako źródło energii odnawialnej w Gminie Jabłonna”, który współfinansowany był ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego 2007-2013. Przedmiotem projektu był zakup i montaż instalacji (jednostek) wytwarzania energii cieplnej wykorzystujących odnawialne źródła energii (OZE). tj. 367 zestawów solarnych do podgrzewania  ciepłej wody użytkowej na potrzeby mieszkańców Gminy Jabłonna, a także do podgrzewania budynków użyteczności publicznej (Szkoła Podstawowa w Skrzynicach, Szkoła Podstawowa w Tuszowie, Szkoła Podstawowa w Piotrkowie, Szkoła Podstawowa w Czerniejowie, Szkoła Podstawowa w Jabłonnie). W ramach projektu zmodernizowano tradycyjną kotłownię opalaną węglem na kotłownię zasilaną biomasą. Zamontowano 219 instalacji dwupanelowych (438 kolektorów) i 143 trzypanelowych (429 kolektorów) łącznie 362 zestawów solarnych, zaś na obiektach szkolnych zamontowano 5 zestawów solarnych. Łącznie zainstalowano 949 kolektorów do podgrzewania ciepłej wody użytkowej dla 1474 osób.  Całkowita wartość projektu wyniosła  3,2 mln zł, z czego kwota dofinansowania – 2,5 mln zł.

Aktualne inwestycje Jabłonnej w energię odnawialną

Gmina Jabłonna już od kilku lat realizuje działania na rzecz wdrażania energii odnawialnej, ze szczególnym uwzględnieniem energii ze słońca.  W  czerwcu 2016 roku Gmina złożyła dwa wnioski do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego na dofinansowanie projektów pod nazwą: "Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna – kolektory słoneczne i kotły na biomasę” oraz "Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna – instalacje fotowoltaiczne”. Wnioski zostały złożone w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 Oś Priorytetowa 4 Energia przyjazna środowisku Działanie 4.1 Wsparcie wykorzystania OZE.

Inwestycje w kolektory słoneczne i kotły na biomasę

Przedmiotem projektu „Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna – kolektory słoneczne i kotły na biomasę” jest dostawa i montaż 549 instalacji solarnych wspomagających przygotowanie ciepłej wody użytkowej w budynkach mieszkalnych. W zależności od ilości osób w gospodarstwie domowym mieszkańcy mieli do wyboru trzy zestawy 2,3,4 panelowe o mocy 1300 watów każdy. Zakłada się, że ilość montowanych kolektorów słonecznych i pojemność zbiornika na ciepłą wodę powinna zapewniać przynajmniej 50 l ciepłej wody na osobę/dobę o temperaturze min. 50 stopni C.  Planowany jest montaż 30 kotłów opalanych biomasą (zrębki, pellet) z podajnikiem o mocy 20 kW i 25 kW.   

Łączne koszty inwestycji „Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna – kolektory słoneczne i kotły na biomasę” opiewają na 6, 2 mln zł, z czego wnioskowana kwota dofinansowania to 4, 9 mln zł.

Kocioł na biomasę = zerowy bilans dwutlenku węgla

Spalanie biomasy jest przyjazne dla środowiska i klimatu gdyż ma zerowy bilans emisji dwutlenku węgla (CO₂). Dzieje się tak dlatego, iż ilość gazu wyprodukowanego podczas spalania biomasy jest pochłaniana podczas okresu dojrzewania rośliny. Dodatkowo pellet charakteryzuje się bardzo małą zawartością popiołu po spaleniu. Dla przykładu po spaleniu 1 tony pelletu pozostaje zaledwie 10-30kg popiołu. Opróżnienia popielnika można dokonywać tylko raz w miesiącu. Proponowane urządzenia charakteryzują się wysoką sprawnością przy zbliżonym koszcie eksploatacji do pieców tradycyjnych. Dodatkową zaletą kotłów na  biomasę jest niskie zanieczyszczenie korpusu kotła oraz czystość w kotłowni, jaką trudno jest utrzymać np. podczas spalania węgla czy ekogroszku.

Inwestycje w fotowoltaikę

Kolejnym projektem, o którego dofinansowanie ubiega się gmina jest działanie pt. „Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna instalacje fotowoltaiczne”, polegające na dostawie i montażu 79 instalacji fotowoltaicznych do wytwarzania energii elektrycznej na własne potrzeby gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie gminy Jabłonna. Fotowoltaiczna mikroinstalacja zamienia energię promieniowania słonecznego na energię prądu elektrycznego. Służy ona do zasilania wewnętrznej instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego o napięciu 230V i wytworzona energia może być przeznaczona tylko i wyłącznie na potrzeby własne gospodarstwa domowego, czyli do zasilania urządzeń codziennego użytku np. lodówka, pralka, telewizor, itp. Przewidywany jest montaż instalacji fotowoltaicznych o mocach 2,2 kW, 3, 025 kW oraz 5,225 kW. Moc zainstalowanej instalacji fotowoltaicznej nie może przekroczyć mocy przyłączeniowej wynikającej z umowy z Zakładem Energetycznym na dostawę energii elektrycznej. Łączne koszty inwestycji Odnawialne źródła energii na terenie gminy Jabłonna – instalacje fotowoltaiczne” wynoszą 1 668 419,42 zł a kwota dofinansowania to 1 299 020, 60 zł.

Dzięki przedsięwzięciom z zakresu odnawialnych źródeł energii na terenie gminy Jabłonna nastąpi poprawa stanu powietrza atmosferycznego, zwiększy się ilość energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych, nastąpi redukcja emisji gazów cieplarnianych, a co za tym idzie, w dłuższej perspektywie, realizacja projektu przyczyni się do szybszego jej rozwoju. Gmina Jabłonna stanie się tym samym miejscem atrakcyjniejszym dla obecnych i przyszłych mieszkańców poprzez poprawę jakości i warunków życia.

Konsultacje społeczne wspólnym interesem Gminy i jej mieszkańców

Planowane do realizacji projekty są wynikiem wspólnych działań Gminy i jej mieszkańców. Po spotkaniach informacyjnych i szerokiej akcji informacyjnej mieszkańcy mieli możliwość zgłoszenia się do projektów poprzez składanie deklaracji udziału w projekcie oraz podpisywanie umów użyczenia określających prawa własności.

Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi dopiero na jesieni 2017 roku. Tymczasem redakcja Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju życzy powodzenia Gminie w realizacji inwestycji sprzyjających środowisku naturalnemu.

Katarzyna Dmochowska, ChronmyKlimat.pl, na podstawie materiałów Urzędu Gminy Jabłonna, http://www.jablonna.lubelskie.pl/