Możemy ostatnio obserwować wiele inicjatyw związanych z instalowaniem automatów do zbierania puszek i butelek. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska zleciła ekspertyzę, czy w Polsce sprawdzi się system kaucji za puszki i butelki z tworzyw sztucznych.

Pod koniec listopada tego typu automat został ustawiony pod siedzibą Instytutu Ochrony Środowiska. Jest to efekt współpracy z Ambasadą Norwegii w ramach kampanii edukacyjnej „Stop smog”.

Uroczystej inauguracji dokonali Ambasador Norwegii Karsten Klepsvik, Wiceministr Środowiska Paweł Sałek, Thor Sverre Minnesjord z Green Business Norway oraz Dyrektor IOŚ-PIB Krystian Szczepański.

W Warszawie po siedzibą Instytutu stoi RVM (Reverse Vending Machine), urządzenie, która łączy odbiór butelek PET i puszek aluminiowych zintegrowane z działaniami promocyjnymi w mediach społecznościowych.

Automat do zbiórki opakowań po napojach służy do przyjmowania butelek typu PET oraz puszek aluminiowych. Zgromadzona w ten sposób jednorodna frakcja odpadów przekazywana jest do recyklingu materiałowego.

Co ciekawe urządzenie zapewnia również "wartość dodaną", ponieważ wyposażone jest w ekran dotykowy umożliwiający komunikację z użytkownikami oraz prezentowanie treści edukacyjno – informacyjnych.

Na automacie możemy przeczytać sugestywne hasło: "Smog się zaczyna od twojego komina". Działanie ma pomóc uświadomić mieszkańcom, że opakowania po napojach powinny być przekazywane do recyklingu materiałowego, a wykorzystywanie butelek PET jako paliwo w kotłach jest niebezpieczne dla zdrowia i szkodliwe dla środowiska naturalnego. 

Urządzenie zakupione zostało w ramach projektu Kampania edukacyjna STOP SMOG realizowanego przez IOŚ-PIB wraz z norweskim partnerem Green Business Norway. Projekt finansowany jest z Norweskiego Mechanizmu Finansowego EOG 2009-2014 w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej na poziomie Programu Operacyjnego PL04.tomat 

W podobny automat została również wyposażona "Współdzielnia" - punkt usługowy w mieście Piła, gdzie mieszkańcy mogą przynosić niepotrzebne rzeczy takie jak czasopisma, książki, kartony, czy słoiki z których inne osoby będące w potrzebie, mogłyby skorzystać.

Automat do odbioru opakowań PET działa na tej zasadzie, że za każdorazowe przekazanie 10 plastikowych butelek otrzymuje się żetony, które można wymienić na w pełni biodegradowalne reklamówki, czy usługi świadczone w ramach „Współdzielni” (tworzenie paczek pocztowych, użytkowanie niszczarki do dokumentów). Jest to rodzaj programu zachęt, który ma mobilizować mieszkańców do korzystania z urządzenia.

Z kolei jeden z poznańskich radnych złożył interpelację, w której sugeruje ustawienie w mieście automatów wypłacających pieniądze za zużyte szklane butelki. Ma to poprawić selektywną zbiórkę odpadów w mieście oraz zapewnić większe bezpieczeństwo w miejscach rekreacji. Oprócz zwiększenia poziomu recyklingu system miałby taką zaletę, że pomógłby w zmniejszeniu ryzyka wypadków spowodowanych potłuczonym szkłem.

Jak możemy dowiedzieć się z informacji udostępnionej przez IOŚ-PIB: tego typu automaty są powszechnie stosowane w krajach, gdzie obowiązuje system kaucyjny. System kaucyjny zapewnia wysoki poziom zbiórki odpadów opakowaniowych po napojach i gwarantuje efektywny recykling materiałowy. W systemie kaucji zbieranych jest w Norwegii  85% odpadów opakowaniowych po napojach, a wprowadzony niedawno system na Litwie zapewnił dynamiczny wzrost  zbiórki tej frakcji do poziomu 90%.

W krajach nieobjętych kaucją na opakowania po napojach, automaty mogą być stosowane do efektywnej zbiórki butelek i puszek oraz prowadzenia nowoczesnej akcji edukacyjno ˗ informacyjnej w oparciu o programy zachęt oraz media społecznościowe.

Jak poinformował PortalKomunalny.pl powstaje analiza mająca przewidzieć, czy w Polsce sprawdzi się system kaucji za puszki i butelki z tworzyw sztucznych. Wykonanie ekspertyzy zlecono firmie Deloitte. Ma ona zweryfikować, czy w Polsce przyjmie się system pobierania kaucji za plastikowe butelki i metalowe puszki. Analiza została zlecona przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (GDOŚ). To właśnie od wyników ekspertyzy Deloitte resort środowiska uzależnia ewentualne rozpoczęcie prac legislacyjnych nad takim systemem.