Kopenhaga, Hamburg, Bazylea, Portland i Wrocław. W tych m.in. miastach prowadzone są działania, których celem jest wspieranie budowy dachów zielonych jako narzędzia służącego retencjonowaniu wód opadowych, przeciwdziałaniu miejskiej wyspie ciepła i adaptacji do zmian klimatu.

Dobrym przykładem wspierania na szczeblu krajowym i gminnym rozwoju dachów zielonych jako rozwiązań proekologicznych i przeciwpowodziowych jest Dania i miasto Kopenhaga. Dania stworzyła rządowy program, dotyczący działań adaptacyjnych w odniesieniu do zmian klimatycznych, w ramach którego każde miasto miało przygotować plan działań adaptacyjnych.

Skutkiem zmian klimatu są gwałtowne zjawiska atmosferyczne i anomalia pogodowe np. nawałnicowe deszcze – Kopenhaga doświadczyła poburzowych podtopień w 2011r., co spowodowało, że politycy zaczęli z większą determinacją działać w kierunku rozwiązań, które będą zapobiegać w przyszłości podobnym katastrofom.

W Kopenhadze powstał Adaptacyjny Plan Klimatyczny, zakładający wiele zielonych inicjatyw i projektów przeciwdziałających negatywnym skutkom zmian klimatu. Jednym z punktów tego programu jest postanowienie, aby miasto adaptowało się do zmian klimatu poprzez zielone dachy i fasady. Powstał program zielonych dachów: od 2010 została podjęta została decyzja aby wszystkie nowo budowane i modernizowane budynki z dachem płaskim były obsadzane roślinami, obowiązek tworzenia zielonych dachów istnieje w większości planów lokalnych, a plany przyjęte w 2010 i 2011 roku przewidują powstanie ok. 200 000m2 powierzchni zielonych dachów.

Program zielonych dachów w Kopenhadze stanowi część większego planu, aby do 2025r. stać się miastem neutralnym pod względem CO2. Zielone dachy stały się elementem klimatycznych planów adaptacyjnych, planów osiągania neutralności emisyjnej CO2, strategii biodywersyfikacyjnych a także instrumentem polityki poprawy jakości życia w mieście.

Można wymienić także inne zagraniczne przykłady świadomej polityki na szczeblu krajowym i lokalnym w zakresie budowy dachów zielonych jako elementu adaptacji miast do zmian klimatu.

Od stycznia 2017 roku Czesi otrzymają 500 CZK (ok. 18.5 EUR za 1 m2 dachu) dotacji od Ministerstwa Środowiska na budowę zielonych dachów.

Pod koniec marca 2015 francuski parlament przyjął ustawę, wg której każdy nowy budynek usługowy (centra handlowe i usługowe, biurowce, hotele) będzie musiał mieć na dachu zieleń lub ogniwa słoneczne.

W Paryżu do 2020 r. ma powstać 100 hektarów zielonych dachów i porośniętych roślinnością ścian. Aż jedna trzecia z tej powierzchni ma służyć ogrodnictwu miejskiemu. „Paryskie Kultury Ogrodowe" (Les Paris-culteurs) to zaprojektowana na kilka lat akcja zazieleniania miasta.

Od kwietnia 2014 własną strategię dotyczącą stymulowania budowy zielonych dachów ma Hamburg. To hanzeatyckie miasto jest pierwszą niemiecką metropolią, która w rozwinęła wszechstronną strategię dachów zielonych. Celem jest obsadzenie aż 100 ha powierzchni dachowej w obszarze miejskim. Projekt został zainicjowany przez Hamburskie Ministerstwo Środowiska i Energii we współpracy z Uniwersytetem HafenCity. Ministerstwo Środowiska i Energii zapewnia wsparcie finansowe potrzebne do stworzenia dachów zielonych, w sumie jest to 3 mln EUR do roku 2019.

Podobne działania wspierające rozwój dachów zielonych prowadzone są od dłuższego czasu w Londynie, Bazylei (Bazylea w Szwajcarii ma największą na świecie powierzchnię zielonych dachów w stosunku do liczby mieszkańców), Chicago czy Portland.

Pionierskie działania we Wrocławiu

Nowatorskie działania w tym zakresie w Polsce można zauważyć we Wrocławiu, gdzie we wrześniu 2015 Rada Miejska przyjęła „Uchwałę nr XV/268/15 w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości powierzchni użytkowych lokali mieszkalnych w ramach projektu intensyfikacji powstawania terenów zieleni w obrębie Miasta Wrocławia”. Zgodnie z uchwałą powierzchnie użytkowe lokali mieszkalnych znajdujące się w budynkach, w których w trakcie obowiązywania uchwały wykonane zostały zielone dachy, czy zainstalowane zostały na ścianach zewnętrznych ogrody wertykalne (wraz z systemem korzeniowym) o powierzchni nasadzeń roślinnych nie mniejszej niż 15m2, zostają zwolnione od podatku od nieruchomości. Zielony ogród na dachu musi być wielowarstwowy, rośliny powinny być wieloletnie, a warstwa wegetacyjna nie może być mniejsza niż 40 cm. Na podstawie uchwały zwolnieniu nie podlegają powierzchnie użytkowe zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Przepisy dokładnie określają wielkość powierzchni lokali mieszkalnych znajdujących się w danym budynku, które podlegają zwolnieniu od podatku w odniesieniu do udziału procentowego dachów zielonych w ogólnej powierzchni dachów oraz powierzchni nasadzeń ogrodów wertykalnych.

Wykorzystywanie zieleni do funkcji retencji i ewapotranspiracji (parowania), w tym wykonywanie ogrodów deszczowych oraz zielonych dachów i ścian stało się również jednym z celów zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi wymienionymi w Zarządzeniu nr 6541/17 Prezydenta Wrocławia z dnia 17 marca 2017r. w sprawie gospodarowania wodami opadowymi we Wrocławiu.

Katarzyna Wolańska, ChronmyKlimat.pl