W pierwszej sesji, jak na każdej konferencji, prezentacje przedstawili przedstawiciele zespołu projektu: Tadeusz Narkun ze Związku Powiatów Polskich i dr Wojciech Szymalski z Instytutu na rzecz Ekorozwoju. Uczestnicy konferencji pilnie słuchali, ale raz po raz pojawiały się celne uwagi poszczególnych starostów do prezentowanego materiału. Jeden ze starostów przypomniał przy okazji zapisy unijnej Dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD), iż od 2018 roku wszystkie budynki publiczne, nowe i modernizowane, będą musiały spełniać standard budynków prawie zeroenergetycznych. Inny zwrócił przewrotnie uwagę na fakt, że zmniejszenie zapotrzebowania na węgiel może skutkować zmniejszeniem liczby miejsc pracy, szczególnie w górnictwie.

Tym razem obliczenia śladu węglowego nie cieszyły się takim uznaniem słuchaczy, jak na innych konferencjach, ale duże zainteresowanie wzbudziła koncepcja gospodarki opartej o lokalne zasoby, lokalny obieg pieniądza i dystrybucję zysków z inwestycji. Dobrze, jeśli wykorzystujemy lokalne zasoby energii odnawialnej, bo nie musimy odprowadzać naszych własnych pieniędzy do producentów paliw spoza własnej społeczności. Jeszcze lepiej, jeśli wykorzystanie lokalnych zasobów realizowane jest przez mieszkańców, w formie lokalnych przedsiębiorstw, spółdzielni czy indywidualnej działalności – zwracał uwagę dr Wojciech Szymalski. W sukurs przyszedł mu jeden ze starostów, który przywołał przykład Bawarii, gdzie tego typu myślenie zakorzenione jest głęboko w działalności samorządów i przedsiębiorców.

Uzupełniający ciąg dalszy dla tych dyskusji przyniosła druga sesja prezentacji, która rozpoczęła się od prezentacji pani Agnieszki Pałusewicz-Sarosiek z Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego. Prezentacja dotyczyła strategii rozwoju energetycznego województwa podlaskiego i wynikającej z niej dystrybucji środków unijnych w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2014-2020. Strategia rozwoju tego województwa jest dokumentem oryginalnym o tyle, o ile przewiduje rozwój odnawialnych źródeł energii w sposób oparty na wykorzystaniu przede wszystkim możliwości lokalnych przedsiębiorstw i mieszkańców województwa. Planuje się, że pierwsze konkursy z RPO będą ogłoszone w IV kwartale 2014 roku. Na efektywność energetyczną i budowę potencjału OZE w regionie przeznaczono ok. 800 mln złotych.

Konferencję zakończyła prezentacja Ryszarda Sztuki z WFOŚiGW w Białymstoku, który przedstawił ofertę funduszu dla samorządów w zakresie środków przeznaczonych na ochronę powietrza, a także założenia nowego programu NFOŚiGW o nazwie PROSUMENT. Program NFOŚiGW będzie dystrybuowany do samorządów, mieszkańców, wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni za pomocą banków oraz właśnie WFOŚiGW. Na instalacje OZE, zarówno produkujące prąd, jak i ciepło lub obydwa te media w kogeneracji będzie można dostać 20%, a nawet 40% dotacji a pozostałą część środków (nawet do wartości 100% inwestycji) w postaci niskooprocentowanego kredytu. Do 2015 roku program będzie funkcjonował na zasadzie pilotażu, ze względu na oczekiwane zmiany prawne w zakresie wsparcia OZE ze środków budżetu państwa.

Wśród uczestników konferencji znaleźli się ludzie z bardzo ciekawymi pomysłami na lokalne rozwiązania gospodarcze związane z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Póki co w województwie podlaskim środki z RPO 2007-2013 na dotacje do instalacji OZE nie były w dużym stopniu wykorzystywane. Być może zmieni się to po roku 2014.

Zapraszamy na konferencję 23 kwietnia w Rypinie, woj. kujawsko-pomorskie.

Notował: Wojciech Szymalski