W piątek 7 października 2011 r. zakończyła się tygodniowa sesja negocjacji klimatycznych w Panamie. Było to ostatnie oficjalne spotkanie przed szczytem COP17 w Durbanie.

Jak podkreśliła podczas konferencji prasowej Christiana Figueres, sekretarz wykonawczy UNFCCC, spotkanie w Panamie było o tyle ważne, że stanowiło ostatnią okazję na opracowanie projektów tekstów, nad którymi dyskutować się będzie podczas nadchodzącego szczytu klimatycznego w Durbanie. Gotowe propozycje uzgodnione w Panamie nadadzą tempo rozmowom podczas szczytu, dzięki czemu będzie można wypracować konkretne rozwiązania, które pomogą krajom rozwijającym się stawić czoła skutkom zmian klimatycznych.

Christiana Figueres wyraziła zadowolenie z przebiegu negocjacji i podkreśliła, że we wszystkich najważniejszych kwestiach zostały poczynione znaczne postępy.

Już wkrótce po rozpoczęciu konferencji kraje uczestniczące zgodziły się co do tego, że obecnie podejmowane wysiłki nie wystarczą, aby skutecznie przeciwdziałać zmianom klimatycznym. Z rozmów można również wnioskować, że rządy są gotowe na podjęcie zdecydowanych działań mających na celu pomoc krajom rozwijającym się w zmaganiach ze skutkami tych zmian.

Posunęły się także prace nad decyzjami, które ułatwią proces adaptacji do zmian klimatu i umożliwią krajom rozwijającym się dostęp do technologii niezbędnych do budowy niskoemisyjnej przyszłości, opartej na czystych źródłach energii.

Adaptacja jest głównym przedmiotem zainteresowania krajów afrykańskich, co sprzyja dyskusjom nad pełniejszym i bardziej wszechstronnym sposobem łagodzenia skutków zmian klimatu. Między innymi dzięki temu zaakceptowany został Komitet Adaptacyjny (Adaptation Committee). Zatwierdzono także komitet wykonawczy ds. technologii, którego zadaniem będzie wprowadzenie w życie mechanizmu technologii (technology mechanism) już w roku 2012. W obu przypadkach dotrzymano terminów ustalonych w porozumieniu z Cancún.

Dokonano też pewnych ustaleń co do tego, jak w sposób jasny i transparentny połączyć wysiłki redukcyjne w krajach rozwijających się z niezbędnym wsparciem ze strony krajów rozwiniętych. Widać wyraźną gotowość do dyskusji nad przyszłością protokołu z Kioto i chęć osiągnięcia porozumienia w tej kwestii. Pozostają jednak aspekty polityczne, niemożliwe do rozwiązania na tym szczeblu negocjacji.

Christiana Figueres zwróciła uwagę na efekty rozmów dotyczących finansowania. Okazano lepsze zrozumienie mechanizmu szybkiego finansowania (fast finance) przeznaczonego na działania z zakresu adaptacji i mitygacji. Rozmowy na temat finansowania długoterminowego z początku były trudne, ze względu na potrzebę zmobilizowania 100 miliardów dolarów do roku 2020 udało się jednak osiągnąć porozumienie i wypracować dokument łączący stanowiska obu stron: krajów rozwijających się i rozwiniętych. Obecnie projekt jest gotowy do przedstawienia w Durbanie.

Naprzód posunęły się też prace z zakresu mitygacji – przygotowano projekt rejestru krajowych akcji mitygacyjnych, który ma zawierać konkretne przykłady realizacji takich działań (dobre praktyki).

W temacie raportowania (sprawozdawczości) opracowano wytyczne zarówno dla krajów rozwiniętych jak i rozwijających się. Dyskusje dotyczyły także przeprowadzania ewaluacji, który to proces powinien się rozpocząć już w 2013 r. Podczas sesji w Panamie wyjaśniono jak powinno się go przeprowadzać.

Podczas tego samego spotkania w Panamie, 3 października podpisane zostało porozumienie pomiędzy UNFCCC a ministrem spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej RPA Maite Nkoana Mashabane, który został wyznaczony na przewodniczącego tegorocznego szczytu klimatycznego. Zdaniem ministra rola ta ma odzwierciedlać zaangażowanie Afryki Południowej w sukces konferencji. Porozumienie z krajem goszczącym to ważny krok w drodze przygotowań do COP17, obejmuje ono bowiem wszystkie założenia organizacyjne i wymagania logistyczne tego wydarzenia.

Postępy poczynione w Panamie dają rządom więcej czasu na rozwiązanie najważniejszych spraw, zarówno w nadchodzących tygodniach, jak i podczas konferencji w Durbanie. Od nich zależy przyszłość światowego porozumienia dotyczącego zmian klimatu. Podczas gdy rozwiązano już wiele kwestii technicznych, jeśli chodzi o formę porozumienia rządy zachowują wciąż różne stanowiska i wyczekują decyzji politycznej, która pojawić będzie się mogła dopiero w Durbanie.