Rada Unii Europejskiej ds. Środowiska przyjęła konkluzje dotyczące „Strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu". Dokument zawiera wytyczne dla krajów członkowskich pomocne w tworzeniu ich krajowych strategii. Działania adaptacyjne mają przygotować państwa do radzenia sobie ze skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak np. powodzie czy susze m.in. poprzez budowę odpowiedniej infrastruktury, np. przeciwpowodziowej. W spotkaniu w Luksemburgu udział wzięła Beata Jaczewska, wiceminister środowiska.

Strategia UE dot. adaptacji do zmian klimatu została opublikowana przez Komisję Europejską 16 kwietnia br. Dokument zawiera główne cele i kierunki dla działań dostosowawczych, które powinny być podejmowane przez poszczególne państwa UE. Ustanawia także system wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy krajami Unii w zakresie adaptacji.

Strategia zwraca uwagę m.in. na konieczność podjęcia działań adaptacyjnych, przede wszystkim w miastach, jako obszarach o szczególnej wrażliwości na zmiany klimatu. Dokument zawiera także postulaty dotyczące zaangażowania środków UE, w tym środków strukturalnych, w finansowanie działań adaptacyjnych.

Podczas Rady w Luksemburgu minister Jaczewska podkreśliła:

– Polska poparła zaproponowane przez Radę UE ds. Środowiska konkluzje dotyczące unijnej strategii w zakresie adaptacji do zmian klimatu.Nasze uwagi do dokumentu zostały przyjęte podczas wypracowywania strategii. Dotyczyły one przede wszystkim elastyczności w doborze działań adaptacyjnych przez każde z państw członkowskich.

SPA2020 – polska strategia adaptacyjna

Do opracowania własnej strategii adaptacji do zmian klimatu zobowiązane są wszystkie państwa członkowskie. Wynika to z wymogów Komisji Europejskiej określonych w 2009 r. w „Białej Księdze – Adaptacja do zmian klimatu: Europejskie ramy działania, COM(2009)147".

Polska jest na etapie przygotowania „Strategicznego Planu Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030", tzw. SPA2020. Dokument ten został już poddany konsultacjom społecznym. Kolejnym etapem będzie jego rozpatrzenie przez Radę Ministrów.

Dlaczego potrzebna jest strategia?

Skutki zmian klimatu, zwłaszcza nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych, pogłębiają się w ostatnich latach. Zjawiska te stanową zagrożenie dla społecznego i gospodarczego rozwoju wielu krajów na świecie, w tym także dla Polski. Konieczne jest zatem podjęcie działań adaptacyjnych, które powinny być realizowane jednocześnie z działaniami ograniczającymi emisję gazów cieplarnianych.

Strategia SPA2020 wskazuje cele i kierunki działań adaptacyjnych, które należy podjąć w najbardziej wrażliwych sektorach i obszarach w okresie do roku 2020 i określa konkretne działania adaptacyjne, wskazuje podmioty odpowiedzialne za ich realizację oraz podaje wskaźniki monitorowania i oceny realizacji przyjętych celów.

Działania adaptacyjne zawarte w SPA2020 obejmują zarówno przedsięwzięcia techniczne, np. budowa niezbędnej infrastruktury przeciwpowodziowej i ochrony wybrzeża, jak i zmiany regulacji prawnych, np. w systemie planowania przestrzennego ograniczające możliwość zabudowy terenów zagrożonych powodziami.

– Warto podkreślić, że działania określone w strategii SPA2020 będą miały korzystny wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy Polski. Wśród planowanych do realizacji inwestycji znajduje się szereg przedsięwzięć poprawiających jakość życia mieszkańców i pobudzających wzrost gospodarczy. To m.in. działania obejmujące poprawę jakości wód, rozwój odnawialnych źródeł energii, zwiększenie zalesienia czy wsparcie dla rozwoju technologii środowiskowych. W strategii ujęte są również działania edukacyjne wyjaśniające zjawisko zmian klimatu – tłumaczy wiceminister Jaczewska.

Rada UE ds. Środowiska obradowała 18 czerwca.

Więcej informacji o strategii UE w sprawie adaptacji do zmian klimatu na stronach:

• ec.europa.eu/news/environment/130418_pl.htm
• ec.europa.eu/clima/policies/adaptation/what/docs/com_2013_216_en.pdf.