Instytut badawczy Kantar przygotował pogłębiony raport na temat postaw polskiego  społeczeństwa w związku z katastrofą klimatyczną. Choć okres jego przygotowania zbiegł się z okresem realizacji Eurobarometru klimatycznego, „Ziemianie atakują” to coś znacznie więcej, niż zwykłe badanie opinii.

Po pierwsze, całość opracowania dostępna jest na specjalnej stronie internetowej www.ziemianieatakuja.pl. Po drugie, raport został sporządzony nie tylko na podstawie badań opinii publicznej, ale także spotkań z naukowcami, kwerendy artykułów prasowych, a także eksperymentu badawczego. Po trzecie, w celu popularyzacji raportu Kantar podejmie jeszcze szereg innych działań [o ile epidemia koronawirusa na to pozwoli – przyp. red.]. Po czwarte wreszcie, raportowi daleko do nudnego omówienia zwykłych wyników badań.

Jednomyślnie zaniepokojeni

Autorzy raportu w bardzo ciekawy sposób odkrywają przed nami kolejne elementy układanki, które wyłaniają się z różnych części badania. Najpierw są opinie ekspertów na temat stanu środowiska i zmian klimatu – pełno ich na naszym portalu, więc o tym nie będziemy pisać. Następnie poznajemy opinie Polaków. Przybliżyliśmy je w pewnej części w artykule na temat wyników Eurobarometru Klimatycznego. Warto jednak dodać, że aż 72% Polaków jest zaniepokojonych stanem, w jakim znalazła się Ziemia i uważają oni, że wymaga to natychmiastowych działań. I tylko 3% Polaków uważa, że przyczyną tego stanu nie są działania człowieka.

Jednak podzieleni

Skoro zatem jesteśmy dość jednomyślni w zakresie diagnozy, to dlaczego nie widać, abyśmy podejmowali jakiekolwiek aktywne działania w Polsce? Autorzy raportu upatrują problemów w kilku aspektach naszej świadomości.

Różnimy się od siebie i tak też jest w zakresie świadomości na temat zmian klimatu. Raport dzieli Polaków aż na 5 grup, od skrajnie zdecydowanych na to, że trzeba działać już dziś i chcą te działania podjąć, po tych, którzy mają to głęboko w nosie. Niestety dla naszego kraju, najwięcej respondentów (łącznie 55%) znajduje się wśród dwóch grup: tych, którzy są zaniepokojeni, ale nie wiedzą co czynić oraz tych, którzy nie uważają, że sytuacja jest na tyle zła, że trzeba aktywnie działać. Całkiem spora jest też grupa tych (17%), którzy widzą problem, ale mają go w nosie.

Małowiedzący

Raport zauważa także, że mimo iż 7 na 10 Polaków uważa, że globalne ocieplenie to problem, nawet wywołany przez człowieka, to jest spora grupa tych, którzy uważają, że jest to zjawisko naturalne, lub nieszkodliwe, lub o którym się mówi jedynie z pobudek politycznych i dla politycznych korzyści. Przyczyny takiego stanu upatruje się w tym, że niezależnie od grupy, do której należą respondenci, przeprowadzony na nich test wiedzy o zmianach klimatu przyniósł bardzo niską ocenę. Dla najlepszych zaledwie trója z plusem! Średnio jest to słaba dwójka.

Czekający na ruch

Mimo tych różnic badaczom udało się jednak ustalić, że w pewnych obszarach respondenci są gotowi na zmiany i to całkiem radykalne. Najważniejszym tego typu obszarem są działania związane z wycofaniem plastiku z użytkowania, choć – trzeba to zauważyć – realizacja raportu zbiegła się z apogeum kampanii na rzecz tego typu działań. Dziś być może ta gotowość jest już mniejsza. Drugim obszarem do działania jest ograniczanie zużycia wody. Dopiero na trzecim miejscu, ale jest, znajduje się tematyka energetyczna – najbardziej newralgiczna dla zmian klimatu. Jednak stwierdzono także, że przeciętny Polak niewiele wie o tym, co robić i jak to zrobić w tym zakresie. W każdym aspekcie respondenci oczekują w pierwszej kolejności działania ze strony władz.

Ku przestrodze

Najcenniejszą dla każdej osoby, której zależy na zmianie postaw Polaków wobec zmian klimatu na bardziej aktywne, są wskazówki umieszczone na końcu raportu. Podsumowują one wnioski na temat tego, jak formułować przekaz informacyjny do poszczególnych grup odbiorców. Wnioski te są podparte dodatkowym eksperymentem badawczym, na podstawie którego co skuteczniej działa na odbiorców w zakresie zmian klimatu: strach czy wiedza. Eksperyment wykazał, że jest to wiedza. Badania potwierdzają zatem, że aby skutecznie działać w obronie klimatu, trzeba informować ludzi, co jest do zrobienia i co oni mogą zrobić we własnym zakresie lub wspólnie z innymi. Bez tego niewiele się zmieni.

Między innymi dlatego jako portal chronmyklimat.pl, pełnimy naszą misję. Możesz ją wesprzeć!