Obecny rok obfitował w nagłe, ekstremalne zdarzenia pogodowe, wywołując w wielu rejonach stan klęski żywiołowej. Tajlandia nadal walczy z wielką wodą, afrykańskie państwa cierpią susze i głód, setki tysięcy ludzi musi emigrować. Pewne zmiany zachodzą bardzo szybko, więc działania przygotowawcze należy podjąć już teraz. Coraz więcej ekspertów uważa, że właściwa adaptacja będzie miała kluczowe znaczenie dla przyszłości wielu mieszkańców państw na całym świecie.

18 listopada br. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) przedstawił streszczenie dla decydentów specjalnego raportu I i II Grupy Roboczej na temat korelacji pomiędzy globalnym ociepleniem a ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Dokument omawia również najskuteczniejsze sposoby minimalizacji narażenia na te zjawiska.

Po raz pierwszy IPCC skupiło się w całości na analizie przewidywań częstotliwości występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych w drugiej połowie obecnego wieku, takich jak fale upałów, powodzie, susze i burze.

Wnioski płynące z dokumentu są jasne: ekstrema pogodowe w niektórych miejscach na Ziemi będą na pewno występować, dlatego należy się już teraz lepiej przygotować do niebezpieczniejszej i bardziej nieprzewidywalnej pogody, by uniknąć poważnych konsekwencji.

„Musimy przewidywać katastrofy i redukować ryzyko zanim one nastąpią, a nie czekać, aż się wydarzą i wtedy po nich posprzątać... Ryzyko już dramatycznie wzrosło" – mówi jeden z autorów Maarten van Aalst, dyrektor Centrum Klimatycznego Czerwonego Krzyża/Czerwonego Półksiężyca w Holandii.

Naukowcy określili za „prawie pewne" (czyli wg IPCC 99-100 proc. pewności) prognozy, że skrajne temperatury będą wzrastać w ciągu XXI wieku. Jest również „bardzo prawdopodobne" (90-100 proc.), że fale upałów będą przybierać na sile oraz że średni światowy wzrost poziomu morza spowoduje ekstremalny wzrost poziomu wód przybrzeżnych. Z kolei ryzyko wzrostu intensywności suszy, w zależności od regionu, ustalono na „średnie" lub „niskie". Być może niektóre rejony takie jak Kanada, Rosja i Grenlandia będą musiały zostać opuszczone.

Dokument zaznacza, że niektóre przewidywane zmiany w występowaniu ekstremów pogodowych mogą być w ciągu najbliższych 20-30 lat maskowane przez naturalna zmienność, szczególnie w kwestii cyklonów tropikalnych, które obecnie nie wykazują wyraźnych zmian.

Pełny raport ukaże się dopiero w lutym przyszłego roku.

Wskaźnik adaptacji

Światowy Indeks Adaptacji (ang. Global Adaptation Index – GAIN), stworzony przez Global Adaptation Institute, bierze pod uwagę nie tylko podatność każdego państwa na zmiany klimatu, lecz także jego gotowość do radzenia sobie z potencjalnymi ich skutkami. Dostępny na stronie gain.globalai.org wskaźnik przedstawiony jest w formie mapy, rankingu oraz macierzy. Ma on pomóc rządom i sektorowi publicznemu w podjęciu odpowiednich działań adaptacyjnych do zmian klimatu i innych nagłych wyzwań globalnych.

Im intensywniejszy kolor czerwony na mapie wrażliwości, tym gorszy wynik osiągnęło dane państwo. W rankingu najwyżej jest Dania – choć nie jest to kraj najbardziej narażony, ale najlepiej przygotowany. Ostatnie miejsca zajmują kraje afrykańskie – Republika Środkowoafrykańska oraz Zimbabwe (161. i 160. państwo w rankingu). Mimo że są one bardzo zagrożone konsekwencjami globalnego ocieplenia, to robią niewiele w kierunku adaptacji.

Polska znalazła się na 18. miejscu – jest ona umiarkowanie narażona ze względu na swoje położenie geograficzne, dlatego nie musi podejmować radykalnych działań. Stany Zjednoczone są na 8 miejscu, są dobrze przygotowane, ale też ich obszar nie jest bardzo wrażliwy.

Z interpretacji GAIN wypływają istotne wnioski: po pierwsze, im biedniejsze kraje, tym mniej działań przygotowawczych podejmują. Po drugie, niektóre obszary będą bardziej dotknięte od innych, ale najbardziej ucierpią nieprzygotowane. Odwlekając ważne decyzje, prędzej czy później, państwa te będą potrzebować gwałtownych działań.

Na finansowanie takich działań zamierza stworzyć specjalny fundusz Unia Europejska. Wszystko zależy od powodzenia trwających właśnie negocjacji klimatycznych w Durbanie.

***

Pełny dokument „Special Report on Managing the Risks of Extreme Events and Disasters to Advance Climate Change Adaptation" można pobrać ze strony: www.ipcc.ch/news_and_events/docs/ipcc34/SREX_FD_SPM_final.pdf

Więcej na ten temat na stronie IPCC: www.ipcc.ch

 

OB, ChrońmyKlimat.pl

na podstawie: news.yahoo.com, www.fastcoexist.com, fot. www.sxc.hu

Redakcja ChronmyKlimat.pl zezwala na przedruk tego artykułu, pod warunkiem podania źródła tekstu i zamieszczenia linku do portalu lub podlinkowanego logotypu.